"Hindi Natin Kailangan si Duterte"

Puro rants. Puro parinigan sa mga social media. Tsismis dito, black propaganda dun, tapos personalan diyan.

Eksena tuwing papalapit na ang eleksyon. Nagtaka ka pa.

Kagaya ng mga laban ni Pacquiao, nagkalat (at dumadami!) ang mga political analyst at specialist tuwing magkakaron ng trending, maging panget man o maganda sa isang kandidato lalo na sa pagka-pangulo. Aminin na natin, na kahit hindi tayo kumikibo o nagmumura sa pagpo-post ng status, nagagalit at naiinis tayo kapag sinisiraan o nababalitaan nating “Ay putangina si ano pala ganto no? Putang ina talaga! Wag na natin iboto yang putanginang yan!”

Okey, andun na ko, lahat naman tayo gusto lang naman ng isang malaking pagbabago sa gobyerno. At marami nga sa’tin ang umaasa na magsisimula yun etong darating na eleksyon.

Pero teka lang, yung mananalo bang presidente ang totoong babago sa ‘Pinas? Yun lang ba ang inaantay nating senyales galing sa langit?

Parang hindi naman. Hindi. Hindi talaga. Promise.

Kung talagang gusto natin ng pagbabago, simula natin sa sarili. Oo na, masyadong ng cliché tong banat na to. Pero hindi mo kelangan ng scientific explanation at daily horoscope para maintindihan na ang pagbabago e hindi lahat kayang isubo ng gobyerno. Ang gobyerno ang sistema ng ‘Pinas, tayong mga Noypi naman ang makikinabang at sakop ng sistema. Kung ang sistema e epic fail, pwede nating sisihin ang gobyerno, at puwede rin naman ang mga sobrang talinong botante. Ganun lang yun kasimple.

Hindi ko nga alam kung masyado na tayong na-baby ng pagiging democratic country kaya parang okey na lang sa’ten ang nangyayari sa ‘Pinas. At karamihan pa sa’ten, mga walang pake. Porke may aircon ang kwarto at walang alam sa presyo ng bigas sa ngayon, patay-malisya na sa sistema. Sa sobrang pagka-baby, yung mga kriminal na dapat nakabaon na sa lupa ngayon, ayun, nagpapalaki ng eggnog sa Bilibid. Dinaig pa nila yung mga working student na nagtitiyaga sa mga bedspace na tulugan.

Tangina, e kasalanan nga kasi ng gobyerno kaya kami naghihirap!

Puwedeng oo. Halimbawa, sa pag-aaral. Baka nga dahil hindi sapat ang budget sa DepEd para makapag-aral ka ng wala ng poproblehamin. Pang-load at pang-DOTA na lang. Pwede nating sisihin ang kulang na classroom, kulang na libro at kulang sa IQ na mga teacher. Puwede talagang sisihin yang mga yan, sistema ng gobyerno yan e. Ang totoo nga niyan, nag-aral ako ng elementarya sa Makati at masasabi kong okey naman mag-aral dun, bukod sa libre na ang mga gamit at tuition. Mula elementarya hanggang college, hindi ko naman kinuwestiyon ang sistema ng edukasyon ng Pinas. Nito na nga lang ako nag-react nung nalaman kong hindi kilala ng mga estudyante sa ngayon si Mabini. Tsk tsk tsk. Sibika at kultura. Wala na ba to sa K-12 para mainosente ang mga estudyante sa Philippine History?

Ang tanong: sa milyon-milyong estudyanteng inosente sa sistema ng edukasyon sa ‘Pinas, wala bang nakatapos sa kanila ng hindi sinisisi ang gobyerno?

Mag-aral ka. Ganun lang yun kasimple. Saka ka na lang magreklamo kapag nagbabayad ka na ng buwis at rehistradong botante ka na. Kung walang-wala, dumiskarte muna. Marami na tayong narinig at nabasang inspirational stories ng mga estudyanteng halos kupkupin na ni Lucifer sa impiyerno para lang makatapos ng pag-aaral.

Hindi naman nagsu-supply ng sipag, tiyaga at talino ang gobyerno para lang magkaron ka ng future diploma na nakasabit sa pader. Tsaka hindi ka naman sinisita ng mayor niyo kapag nagka-cutting ka, nagdo-DOTA at nakikipaglandian sa bahay ng kaklase mo di ba? Kaya, aral-aral din pag may panahon.

Sus, yung mga nagbabayad lang ba ng buwis at botante lang ang puwedeng magreklamo? Pilipino din naman kami a?

Yan ang tanong ng sobrang sensitibong utak na tao. Kung ganto man ang nasa isip mo ngayon, puwede mo na kong husgahan na masyadong maangas at feeling matalino. At isa yan sa senyales ng kawalang disiplina. Hindi kita pipigilan sa ganyang paratang. Kanya-kanyang trip yan.

Asan na nga ulit ako? Ayun. Disiplina.

Karamihan naman sa’ten nagkasala na sa batas. Magmula sa pinakasimple hanggang sa pinaka-brutal. Eto totoo to, at mga hinayupak na matatanda at edukadong tao pa ang gumagawa nito. Alam mo yun, yung mga feeling action star na pasahero? Yung sasakay ng jeep na may hawak na yosi (o vape)? Ay putang ina, sinasabi ko, napapaaway talaga ako sa ganun! At wala akong pakelam kung matanda man siya o pamangkin man siya ni Deadpool. Dati akong nagyoyosi PERO NEVER akong nagyosi sa jeep, kahit pa sa tricycle o pedicab. Kung tutuusin nga e, hindi na katangahan ang tawag dun e, sinasadya na. Apathy to the highest level. Nagyoyosi sa tapat ng sticker na “no smoking”.

Don’t get me wrong, hindi ko sila inaaway para masabing concern-citizen-habang-may-nakatutok-sa-’keng-hidden smartphone-na-baka-mag-trending. Malumanay akong nakikiusap na [insert Chiz Escudero tone here] “Boss, huwag po sana tayong magyosi kasi hindi po lahat ng pasahero dito nagyoyosi…”. Effective naman yun, kung may hiya siya o may pake talaga siya. Pero kung dinedma niya ko, minumura ko na lang siya sa utak! (Note: yung huling sinita ko nun, nurse pa mismo)

Paksyet, gobyerno na naman ang may mali? “Tangina ang panget nung ginamit na font at hindi quality yung sticker e, pano ko susundin ang batas na yan?” Minsan nga gusto kong kotongan yung mga driver na kunsintidor at walang pake sa mga pasahero. Pamasahe lang ang iniintindi at boundary. Ewan ko kung puno na ng nicotine utak ng mga yun kaya hindi nila masaway-saway yung mga ganung pasahero.

Totoo nga, na karamihan pa sa mga gusto ng pagbabago, yung mga edukado at may utak pa. Yung mga masyadong maraming hinaing at reklamo sa buhay. At yang mga yan, ang isa rin sa may kasalanan kung bakit malabo tayong magkaron ng disiplina sa ‘Pinas. Pano, sila-sila (at tayo-tayo!) rin naman ang may kasalanan kung bakit traffic sa EDSA dahil masyadong sensitive ang balat natin sa init kaya wala tayong pake sa ‘loading and unloading zone’. Guilty naman tayong lahat dito. “E putangina male-late na ko e! Ang bango-bango ko umalis ng bahay tapos pagdating ko ng opisina amoy kahapon ako! Kung wala sanang traffic e di sana amoy Coco Martin ako ngayon!”.

Mali ng driver. Mali ng konduktor. Mali ng pasahero. Hindi mali ng gobyerno. Yan ang batas ng lansangan ngayon.

Ilang beses na ba nating narinig ang comparison ng pagsasakay ng mga pasahero sa Singapore? Kung gano sila ka-disiplinado pagdating sa pagpila at paggalang sa batas? Kung tutuusin nga, nagiging disiplinado tayo pag nasa ibang bansa tayo. Bakit? Kasi nahihiya tayo, o nakiki-ride on? Iniiwasan natin may masabi sa’ten ang ibang lahi na wala tayong disiplina? O guilty lang talaga tayo?

Bakit kapag dumadaan ang mga sasakyan sa bandang Makati, nagiging disiplinado sila? Bakit pagdating ng Pasay o kaya Pasig sinusunog na ng usok ang common sense? May sarili bang timezone at gobyerno ang Makati kaya ganun umasta ang mga driver dun?

Ang nakikita kong problema sa ganyan e yung mga taong nagpapahawa sa mali. Iniidolo yung mga naga-astigan sa kalye. Pag may tumawid sa maling tawiran, gagayahin ng iba kasi ang ‘cool’ at ang ‘astig’ tingnan.  Pag may nabulag sa mga stoplight, magbubulag-bulagan din ang iba. “Breaking the law is astig you know?”

Tangina, kulang ang sahod namin kaya kami nakakagawa ng mali!

Puwede yang reklamo na yan. Pero paano na lang kung ang lahat ng mga empleyado ganun din ang pag-iisip? Ano na lang ang iisipin ng mga turista sa’ten sa uri ng transaction natin dito?

Wag ka mag-alala, hindi ko pa rin nakakalimutan ang ‘laglag-bala’. At sino ang may sala? Hindi gobyerno. Basta, hindi gobyerno ayon sa NBI.

Maiba lang ako. Alam mo ba, nakaka-badtrip yung proyekto ng mayor dito sa’min, yung drainage project. Punyemas kung mag-traffic. Hindi na nga ganun kalapad yung kalsada sa’min, nabawasan pa ng espasyo! At ang nakakairita pa, bakit ngayon lang ginawa kung kelan papalapit na ang eleksyon?

Naisip ko, baka may puso at utak din yung mayor.

May utak siya, kasi kelangan niyang magpakitang gilas ngayong darating na eleksyon. Kelangan niya ng good publicity. At para mapansin siya ng taong-bayan, kelangan niyang gumawa ng mga proyektong pakikinabangan ng mga tao balang araw. May puso siya, kasi ayaw na niyang makaranas kami ng pagbaha etong darating na tag-ulan. Period.

Ngayon, kung hihimayin natin ang naging aksyon ni mayor, lalabas na naman ang kawalan ng disiplina ng mga tao.

Bakit ba nagbabaha? Sino bang may kasalanan ng pagbaha? Nakailang tapon na ba ko ng balat ng kendi at stick ng barbecue sa kalsada? At ilang kilo na ba ng basura ang tinapon ko kung saan ko lang trip itapon? Kelan ko ba naintindihan ang salitang ‘bawal magtapon dito’?

Sabi na sa ‘yo e, may puso si mayor. Burara kasi ako.

Ngayon, imadyinin nating disiplinado ang lahat ng tao sa buong ‘Pinas. Ang lupet di ba? Para ka ng nakatira sa perfect world. Very systematic at organize. Wala kang nababasang away at reklamo sa mga social media. Puro pagpapasalamat lang. Mga good vibes status lang. Masaya ang lahat, walang inaalalang takot at kaba sa kalsada at zero rate ang krimen. Takot ang lahat gumawa ng mali  kasi disiplinado sila at ayaw nila ng stress sa buhay.

Ang daling isipin no?

So kelan yun, etong 2016? O sa mga susunod na taon?

Wala akong iniendorsong kandidato dito, pero meron na kong line up ng mga iboboto ko etong darating na eleksyon. Alam kong may sarili ka na ring line up, at hindi kita pipigilan diyan. Sayang naman ang common sense nating lahat kun’di rin lang natin gagamitin. Hindi ko naman sinasabing magsisimula ang pagiging disiplinado ng mga tao etong darating eleksyon. Puwede naman ngayon na, o bukas, pag nasa mood ka na. Pero hindi talaga magagawa ang lahat ng gusto nating pagbabago ng iisang tao lang.

Magiging maayos na ba ang ‘Pinas kapag bumuto ako ng ‘wisely’?

Hindi ko yan sure, pero pagbabago, for sure meron.

Eto ang tip ko kung saka-sakaling gusto mo ng pagbabago: umayos ka sa pagpo-post ng mga status. Yun lang.

Hindi mo kelangan si Duterte. Ang kelangan mo maging tao.